کاریکاتور های طنزآمیز قدیمی دربارۀ داروین و نظریۀ تکامل
به گزارش سیلور 7، معمولا نظریات علمی در فضا های عمومی جامعه چندان مطرح نمی شوند و بحث و نظر دربارۀ آن ها به محافل دانشگاهی محدود می شود. اما نظریۀ تکامل سرگذشت متفاوتی داشت. این نظریۀ علمی به سرعت در فضای عمومی کشور های اروپایی و آمریکا پخش شد و چارلز داروین را به یکی مشهورترین دانشمندان دنیا تبدیل کرد.
به گزارش خبرنگاران؛ واکنش ها به این نظریه کاملا متفاوت بود. بعضی ها آن را انقلابی و درخشان می دانستند و بعضی ها از جهات متعددی آن را نقد می کردند و غیرقابل قبول می دانستند. بعضی از دانشمندان علوم طبیعی می گفتند که این نظریه بیش از حد ساده است و بعضی ها هم از زاویه ای دینی به این نظریه حمله می کردند. آن ها بر مبنای درک خاصی که از کتاب مقدس داشتند معتقد بودند این نظریه نمی تواند با مبانی دینی دربارۀ آفرینش انسان سازگار باشد.
اما مناقشه ها دربارۀ نظریۀ تکامل محدود به مباحث نظری نبود؛ این مناقشه در فرهنگ عمومی هم بازتاب پیدا کرد و به یکی از موضوعات مورد علاقۀ روزنامه ها و مجلات تبدیل شد. خیلی وقت ها مطالبی که نشریات مخالف نظریۀ داروین منتشر می کردند، با رویکردی طنزآمیز همراه بود. این نشریات معمولا در ضمنً مطالبشان کاریکاتور هایی را هم منتشر می کردند که تصویری تمسخرآمیز از داروین و نظریه اش ارائه می داد.
مضمون مشترکی که در اغلب این کاریکاتور ها وجود داشت، تشبیه داروین به میمون و حیوانات دیگر بود. البته داروین نگفته بود که انسان از نسل میمون است بلکه منشاء مشترکی را برای آن دو در نظر گرفته بود. ولی همین نسبت هم برای مخالفان کافی بود تا در شوخی هایشان، داروین را قوم و خویش میمون ها به حساب بیاورند.
- در این کاریکاتور که در سال 1863 منتشر شده، یک غاز و یک بشکه به همراه هم تکامل پیدا می کنند تا تبدیل به یک انسان شوند. حتی دنبالۀ لباس انسان هم به عنوان تکاملی از دم اجدادش به تصویر کشیده شده.
- در این کاریکاتور هم تصویر یک خوک را می بینیم که ابتدا به گاو و در نهایت به شخص چارلز داروین تکامل پیدا کرده است.
- بعد از انتشار مقاله ای از داروین که دربارۀ زندگی کرم های خاکی نوشته بود، کاریکاتور های زیادی منتشر شد که راستا تکامل خود داروین را از یک کرم نشان می دادند.
- داروین در یکی از نامه های خود نوشته بود: اجداد ما حیواناتی بودند که در آب تنفس می کردند؛ آن ها یک کیسۀ شکمی مخصوص زندگی در آب و همچنین یک دم باله مانند داشته اند و جمجه شان هم پیشرفته و کامل نبوده است. کاریکاتور زیر جانوری را بر اساس این توصیفات کشیده و زیر آن نوشته است: جدّ داروینی.
- سال 1971 کتاب تبار انسان منتشر شد که در آنجا داروین نسبت آشکاری بین انسان و میمون قائل شده بود. بعد از انتشار این کتاب کاریکاتور های زیادی کشیده شد که داروین را به شکل میمون نشان می دادند.
- کاریکاتور زیر با اشاره به انتشار مقالۀ حرکات و عادات گیاهان بالارونده کشیده شده و در زیر آن این جمله نوشته شده است: ما اصلا فکر نمی کردیم این آقای دکتر به این راحتی به نسبتی که با اجداد چهاردست و پای بالادرختی اش دارد اعتراف کند.
- در این کاریکاتور امیل لیتره که یکی از فیلسوفان ماتریالیست فرانسوی بود به همراه داروین به تصویر کشیده شده اند. آن ها با بدنی میمون مانند در یک سیرک در حال اجرای نمایش هستند. لیتره یک حلقۀ سیرک را که روی آن کلمۀ خرافات نوشته شده در دست گرفته و داروین در حال پریدن از داخل آن است.
- این کاریکاتور بعد از مرگ داروین در سال 1882 کشیده شده و دو میمون را نشان می دهد که تصویر او را با احترام در دست گرفته اند.
- در این کاریکاتور داروین در مقابل یک میمون پیر ایستاده و در زیر تصویر جمله ای از شکسپیر نوشته شده است: پدر خردمندی است آن کس که فرزند خودش را بشناسد.
- در این کاریکاتور یک گوریل گریان دارد به یک نفر دیگر شکایت می کند که داروین ادعا کرده از نسل من است؛ مرد خطاب به داروین می گوید: چطور توانستی چنین توهینی به او بکنی؟
منبع: فرارو