پوچ بازی ایران در ونزوئلا
به گزارش سیلور 7، شرق نوشت: توسعه تجارت با ونزوئلا، کشوری فقیر در قاره آمریکا که گرفتار بالاترین نرخ تورم در دنیا است، بار ها از پشت تریبون های کابینه سیزدهم شنیده شد تا آنجا که گفته می شد ایران با وجود تداوم تحریم ها، توانسته سال گذشته صادرات خود به ونزوئلا را به رقم حیرت انگیز سه میلیارد و 600 میلیون دلار ارتقا دهد؛ اما اکنون گزارش های دیگری منتشر شده است، گزارش هایی که براساس آن ظاهرا نه پالایشگاه های فراسرزمینی به جایی رسیده است و نه کشت فراسرزمینی در ونزوئلا. از آن سو فعالان حمل ونقل هم می گویند که هر سه یا چهار ماه یک کشتی به سمت ونزوئلا حرکت می نماید و معمولا هم امکان دریافت پول صادرات نیست و از آن سو ونزوئلا هم کالای خاصی برای تهاتر با ایران ندارد.
هر 4 ماه یک کشتی به ونزوئلا می رود
درحالی که هر روز یک خبر نو از پیشرفت ارتباط مالی و رشد تجارت ایران و ونزوئلا روی خروجی بعضی رسانه های داخلی قرار می گیرد، مسعود دانشمند، عضو هیئت مدیره کانون مؤسسات حمل ونقل، در اظهارنظری خبر می دهد که ایران پولی بابت فروش کالا به ونزوئلا دریافت نمی نماید.
او درباره آخرین شرایط نقل و انتقال بار بین ایران و ونزوئلا به ایلنا گفته: پولی بابت فروش کالا به ونزوئلا دریافت نمی کنیم و معاملات تهاتر هستند، حال اینکه ونزوئلا کالایی برای تهاتر با ایران ندارد و تقریبا کشتی ها یک سر خالی برمی گردند. بعلاوه طبق اظهارات او اصلا خط منظمی با ونزوئلا برقرار نمی گردد، چراکه حجم بار دو کشور زیاد نیست و در سال فقط سه نوبت بار جابه جا می گردد. حدودا هر سه یا چهار ماه یک کشتی تجاری می تواند از بنادر ایران به سمت ونزوئلا حرکت کند و صاحب کالا اگر به این کشتی نرسد باید چهار ماه منتظر کشتی بعدی بماند و به طور قطع تا چهار ماه آینده بازار هدف را از دست می دهد.
عضو هیئت مدیره کانون مؤسسات حمل ونقل بعلاوه گفته است که ایران سرمایه اش در ونزوئلا را به جای ایجاد کارخانه، صرف خانه سازی نموده است. او با بیان اینکه احداث کارخانه در ونزوئلا احتیاج به سرمایه گذاری و زمان دارد، ولی سرمایه ای برای احداث این کارخانه ها وجود ندارد، شرح داده است: در حالی که ایران می توانست در احداث کارخانه های روغن کشی در ونزوئلا سرمایه گذاری کند، اما در حوزه خانه سازی سرمایه گذاری کرد که البته از این سرمایه گذاری هم راضی نبودند. در بخش دیگر شرکت اتکا نسبت به بازگشایی فروشگاه ها اقدام کردند با این هدف که کالا های این فروشگاه ها را از ایران تأمین نمایند، اما وقتی قفسه های این فروشگاه خالی می گردد کشتی وجود ندارد که به سرعت از ایران کالا را به فروشگاه های اتکا در ونزوئلا برساند و تردد هر چهار ماه یک بار کشتی در این مسیر مدت زمان طولانی می خواهد و در این مدت هم این قفسه ها خالی می مانند.
با این حال آن گونه که از اخبار این روز ها برمی آید تجارت و سرمایه گذاری ایران و ونزوئلا تنها شعار توخالی بوده است.
پالایشگاه فراسرزمینی؛ به اخبار محدود شد
به تازگی بلومبرگ اطلاع داده است که همه پالایشگاه های ونزوئلا به جز یکی از واحد های کوچک فراوری بنزین پالایشگاه پورتولاکروز از کار افتاده اند. با انتشار این خبر تحلیلگر دویچه وله در تحلیلی ادعا می نماید که متخصصان اعزامی ایران عامل اصلی از مدار خارج شدن پالایشگاه های ونزوئلا هستند، اما فارس در مصاحبه با فرهاد احمدی، مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران، بلافاصله این مسئله را تکذیب کرد. احمدی در این مصاحبه با اشاره به آخرین شرایط پروژه های ایران در پالایشگاه های ونزوئلا گفت که ادعای از مدار خارج شدن پالایشگاه های ونزوئلا به علت حضور ایران کاملا کذب است، چراکه ونزوئلا شش پالایشگاه دارد و تعاملات ایران با ونزوئلا فقط محدود به دو پالایشگاه است؛ در پالایشگاه ال پالیتو هنوز ایران وارد مرحله تعمیرات اساسی نشده و در پالایشگاه پاراگوانا نیز هنوز قراردادی امضا نشده است که مقصر آن ها ایران باشد. طبق گفته او اولین پروژه در پالایشگاه های ونزوئلا، مربوط به پالایشگاه 140 هزار بشکه ای ال پالیتو بوده که تا به امروز تنها 73 درصد آن پیش رفته و ایران هنوز وارد تعمیرات اساسی آن نشده است.
او تأکید نموده بود تا آنجایی که او اطلاع دارد، این پالایشگاه در مدار فراوری است و فقط شاید توقفی کوتاه برای انجام بعضی تعمیرات داشته باشد که آن هم ربطی به پروژه ایران ندارد. پروژه پالایشگاه پاراگوانا هم طبق اظهارات او به هلدینگ خلیج فارس سپرده شده و هنوز حتی به مرحله انعقاد قرارداد هم نرسیده است.
با این حال شاید بد نباشد که نگاهی به اخبار گذشته بیندازیم. طبق گزارش تارنمای شرکت ملی پالایش و پخش نفت ایران، قرارداد 100 میلیون یورویی بازسازی و راه اندازی پالایشگاه ال پالیتو در ونزوئلا در سفر وزیر نفت و در اردیبهشت سال گذشته به این کشور منعقد شد. 22 خرداد سال 1402 هم ایرنا، به نقل از رویترز از راه اندازی دوباره عملیات پالایشگاه ال پالیتو به وسیله شرکت نفت دولتی ونزوئلا با مشارکت ایران اطلاع داد.
در متن این خبر آمده بود که ایران به دولت نیکلاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا، سوخت و رقیق نماینده ها برای تبدیل نفت خام فوق سنگین خود به انواع صادراتی عرضه نموده است و از سال 2020 هم قطعاتی را برای تعمیر مدار پالایش ونزوئلا تأمین می نماید. دومین پروژه پالایشگاهی ایران در ونزوئلا هم که پالایشگاه پاراگواناست، مدت هاست تیتر رسانه های داخلی است.
پروژه ای با ارزش 460 میلیون دلار که منبع اعلام آن رویترز بود. بهمن سال گذشته رویترز، به نقل از منابع آگاه خاطرنشان کرد که شرکت های دولتی ایران و ونزوئلا در هفته های آینده بازسازی 100 روزه بزرگ ترین مجتمع پالایشی این کشور آمریکای جنوبی را برای بازگرداندن ظرفیت تقطیر خام آن شروع خواهند کرد.
حالا، اما با وجود گذشت شش ماه از جنجال خبری رسانه های نزدیک به دولت درباره این پروژه، مقامات دولتی به طور کلی وجود این پروژه های پالایشگاهی را منکر شده و می گویند هنوز برای آن قراردادی هم منعقد نشده است!
ماجرا اینجا تمام نمی گردد و ایران در سال 1399 هم اقدام به تعمیر پالایشگاه ال پالیتو کرد، اما ظاهرا موفقیت آمیز نبوده است. هم زمان کاردون دومین پالایشگاه بزرگ نفتی ونزوئلا را در دست تعمیر داشت، اما این پالایشگاه هم یک ماه پس از تعمیر و راه اندازی آتش گرفت و بعضی رسانه ها اطلاع دادند که نهایتا ونزوئلا مجبور شد برای تعمیر آن دست به دامان چین و روسیه گردد.
حمید حسینی، رئیس اتحادیه صادرنمایندگان فراورده های نفتی ایران، درباره جزئیات این ماجرا اظهار بی اطلاعی می نماید. او در مصاحبه با شرق شرح می دهد: رسانه ای نوشته که ایران در هشت کشور پالایشگاه های فراسرزمینی دارد که دو تا از آن ها در ونزوئلاست. در این اخبار معمولا اطلاعات کاملی نیست، چون ممکن است قرارداد ما صرفا در حد تعمیرات یا تأمین خوراک باشد و به این معنا نیست که ما صاحب پالایشگاه شده ایم. هرچند از سال گذشته وزارت نفت به طور جدی به سمت پالایشگاه های ونزوئلا رفت که اولی ال پالیتو و دومی کاردون بود، اما واقعا تعیین نیست کدام اخبار درباره این پالایشگاه ها صحیح است، چون وزارت نفت، اطلاعات کاملی در این زمینه منتشر نمی نماید. با این حال حجم روابط تجاری ایران و ونزوئلا نشان می دهد پیش بینی ها درباره ارسال 100 بشکه به ال پالیتو و 150 بشکه به کاردون تحقق پیدا ننموده است. چون اگر این گونه باشد حجم روابط تجاری دو کشور باید خیلی بیشتر از این باشد.
او ادامه می دهد: من خبر ازکارافتادن پالایشگاه های ونزوئلا را برای سفیر ایران در ونزوئلا فرستادم و او تکذیب کرد. به گفته او هیچ مسئله ای رخ نداده، ما در حال کار در پالایشگاه های ونزوئلا هستیم و اتفاقی هم نیفتاده است. با این حال من امیدوار هستم وزارت نفت در این زمینه اطلاع رسانی کامل داشته باشد تا تمام ابهامات مطرح شده رفع گردد
حسینی بعلاوه می گوید: انتقال پول از ونزوئلا همیشه با حرف و حدیث همراه بوده، حتی پالایشگاه هایشان وقتی از ما خوراک می گرفتند پرداخت هایشان شش ماهه بود.
کشت فراسرزمینی در حد حرف باقی ماند
در کنار پالایشگاه فراسرزمینی، کشت فراسرزمینی در ونزوئلا هم اتفاق دیگری بود که از سمت کابینه سیزدهم بار ها شنیده شد. هرچند اخبار منتشرشده در این زمینه حاکی از آن است که از سال 96 تا به امروز برای توسعه کشت فراسرزمینی با 28 کشور دنیا قرارداد بسته شده، اما از گفته های علی رضوانی زاده، عضو هیئت مدیره انجمن کشت فراسرزمینی، این گونه برمی آید که کشت فراسرزمینی در ونزوئلا هم شرایط مبهمی مثل پالایشگاه های فراسرزمینی در این کشور دارد.
او به شرق شرح می دهد: که وعده ها در این زمینه در حد حرف بوده است و در سه، چهار هفته گذشته هم کوشش بر این بوده است که نقشه راهی با مشورت بخش خصوصی تدوین نمایند.
رضوانی زاده تأکید می نماید که همکاری مالی ایران و ونزوئلا بیشتر در دست شرکت های خصولتی است نه خصوصی ها.
او بعلاوه تذکر می دهد که گرچه اندر خم یک کوچه کشت فراسرزمینی مانده ایم، اما رقبا یعنی کشور های دیگر به سرعت نور در حال حرکت در این زمینه هستند و این موجب شده شرایط سرمایه گذاری سخت تر گردد و قیمت زمین ها رو به افزایش باشد.
رضوانی زاده در ادامه تأکید دارد که بعضی زیرساخت ها باید بین ایران و ونزوئلا مورد توافق واقع گردد تا سرمایه گذار ایرانی با امنیت خاطر بتواند سرمایه گذاری کند. اگر این اتفاق بیفتد می گردد بسیاری از سرمایه ها را که تبدیل به خانه در امارات و ترکیه می گردد، در کشور نگه داریم و آن ها هم بتوانند به بهره برداری مطلوب برسند.
منبع: فرارو